Afsluitdijk als voer voor architecten

De Afsluitdijk is toe aan vernieuwing. Dat staat voor Rijkswaterstaat in ieder geval vast. Maar over hoe de 75-jarige dijk er in de toekomst uit gaat zien, wordt nog hevig gespeculeerd. Komt er een extra dijk met zonnepanelen en woningen? Een baan voor de Superbus? Een meer om energie op te wekken? Of wordt het alles ineen?

De dijk die sinds 1932 het IJsselmeer afsluit van de Waddenzee, voldoet niet meer aan de strenge veiligheidseisen. Staatssecretaris Huizinga van Verkeer en Waterstaat wil de opknapbeurt gebruiken voor vernieuwing van het hele gebied rond de Afsluitdijk. BijeenkomstenDe bewindsvrouw van de ChristenUnie heeft experts uitgenodigd om met revolutionaire ideeën te komen. Gisteravond is in Franeker de eerste van vijf bijeenkomsten gehouden over de toekomst van de Afsluitdijk, onder leiding van het Instituut SMO, een kenniscentrum van en voor het bedrijfsleven. Volgens Wim de Ridder van het SMO was het een "erg leuke en inspirerende avond". "Er waren mensen uit allerlei geledingen, van de Waddenvereniging tot experst van de Delfste Universiteit."Het thema van de avond was de ecologie. "De Afsluitdijk heeft heel veel mogelijkheden op het gebied van de natuurontwikkeling", zegt De Ridder. "Zo werd bijvoorbeeld geopperd de dijk op sommige plaatsen te verbreden, waardoor er vogelbroedplaatsen, rietmoerassen en mosselbanken ontstaan."

Een ander idee was om het IJsselmeer deels open te maken, zodat er een overgangsgebied komt tussen zoet- en zoutwater. "Dan krijg je een hele andere ecologische situatie en daar is een enorme natuurwinst mee te behalen", aldus De Ridder. Extra dijkTijdens de volgende bijeenkomst komt de duurzaamheid aan bod. Oud-astronaut Wubbo Ockels, tegenwoordig hoogleraar Duurzame Energie aan de TU in Delft, heeft daar zo zijn ideeën over. Ockels pleit voor een totaalconcept, waarbij er een extra dijk naast de Afsluitdijk komt, met een baan voor de Superbus (bus die met hoge snelheid op een speciaal daarvoor aangelegde baan rijdt). Tussen de twee dijken moet wat hem betreft een valmeer komen dat gebruikt wordt voor het opwekken van energie. Zijn plan voorziet ook in een Wall of Solar, met zonnepanelen over de hele lengte van de dijk. De hoeveelheid energie die de zonnepanelen opleveren, is volgens Ockels vergelijkbaar met de energie die auto's gebruiken om over de dijk heen te rijden. Van alle vijf bijeenkomsten maakt het SMO een rapport. Die worden naar het kabinet gestuurd. Eind 2008 komt de regering met een definitief plan voor de Afsluitdijk.

Monument
Overigens is niet iedereen gecharmeerd van het idee om de Afsluitdijk te vernieuwen. "Blijf er af", zei onderzoeker en publicist Willem van der Ham onlangs in NRC Handelsblad. "Dit is een monument." Van Van der Ham verscheen afgelopen jaar een biografie over ingenieur en waterbouwkundige Cornelis Lely, "de schepper" van de Afsluitdijk. Nu architecten en projectontwikkelaars zich over de Afsluitdijk buigen, is de dijk vogelvrij verklaard, stelt Van der Ham. Hij gruwt van plannen om tienduizenden woningen op de dijk te bouwen of om er een 124 meter hoog hotel op te trekken. Ook andere ideeën om de Afsluitdijk te voorzien van een alfabet met letters zo groot als huizen of het bouwen van een eilandenrijk rondom de dijk, kunnen de goedkeuring van Van der Ham niet wegdragen. Hij noemt het "stuitend" dat met al deze plannen geen rekening wordt gehouden met de cultuurhistorische en landschappelijke waarde van de Afsluitdijk.

Bron: NOS 11 januari 2008